Emtia Piyasasındaki Sert Düşüşler Küresel Ekonomik Riskleri Artırıyor
Emtia piyasasındaki sert düşüşler, küresel iktisadi faaliyete ilişkin risk algısını ve endişeleri ortaya koyuyor.
Emtia piyasası geçen hafta keskin düşüşler gördü. Sözün konusu olan satış baskısı taleple ilgili dalgalanmaların da arttığını gösteriyor.
ABD’de devam eden borç limiti krizi, resesyon endişeleri, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikalarına ilişkin süregelen belirsizlikler ve artan dolar talebi, geçtiğimiz hafta emtia piyasasında satış baskısına neden olan değerli unsurlar arasında yer aldı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, federal hükümetin ABD’de 31,4 trilyon dolarlık borç sınırına ulaşarak nakit sıkıntısı çekmesine bir aydan az bir süre kalırken, “ABD’nin temerrüde düşmesi sadece ABD’yi etkilemekle kalmayacak” dedi. ABD’nin yanı sıra küresel ekonomiye de çok önemli yansımaları olacaktır” uyarısında bulundu.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ABD’nin borç yükümlülüklerini yerine getirememesinin son yıllardaki kazanımları tehdit edebileceğini ve küresel bir durgunluğa yol açabileceğini söyledi.
ABD’de hafta içinde açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), Nisan ayında yıllık bazda yüzde 4,9 artarak piyasa beklentilerinin oldukça altında olurken, yıllık enflasyon Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Enflasyon verilerinin ardından açıklamalarda bulunan Richmond Fed Lideri Tom Barkin, Fed yetkilileri sözlerini yönlendirmeye devam ederken, beklentilerin altında gerçekleşen TÜFE artışına rağmen enflasyonun inatla yüksek kaldığını söyledi.
Çin ekonomisine ilişkin endişeler devam ediyor
Çin ekonomisinde süregelen dalgalanmalar emtia piyasasını da etkiledi. Geçen hafta Çin’in ihracatının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi dünya ekonomilerine ilişkin endişeleri azaltsa da, hafta içinde ÜFE’de açıklanan yüzde 3,6’lık düşüş risk iştahını olumsuz etkiledi.
Geçen hafta altın yüzde 0,3, gümüş yüzde 6,6 ve platin yüzde 0,8 düşerken, paladyum yüzde 1,2 yükseldi.
Ana metallere bakıldığında bakır yüzde 3,1, kurşun yüzde 1, alüminyum yüzde 11,8, nikel yüzde 9,6 ve çinko yüzde 3,2 oranında değer kaybetti.
Şili hükümeti 2023 ortalama bakır pound fiyat beklentisini 3,74 dolardan 3,85 dolara çıkarırken, Avustralya bu yılın başlarında Çin’e 40 milyon dolarlık bakır cevheri ve konsantresi ihraç etti. Bu faktörlerin bakır piyasasına yönelik olumlu algısına rağmen, küresel ekonomik aktiviteye ilişkin endişeler bakır üzerinde daha fazla etkili oldu.
Londra Metal Borsası Rusya’dan bol miktarda tedarikle karşı karşıya kaldığı için geçen hafta alüminyum fiyatları düştü.
Enerji emtialarında karma kurs
Enerji emtialarında karışık bir seyir izlendi. Brent petrol geçen haftayı yüzde 1,6 düşüşle tamamlarken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğalgaz yüzde 6 yükseldi.
Brent petrol fiyatlarındaki düşüşte dünyanın en büyük iki petrol tüketicisi olan ABD ve Çin’de süregelen ekonomik kaygıların etkili olması talep görünümünü olumsuz etkilemiştir.
Çin’de işletmelere verilen yeni kredilerdeki düşüş ve zayıf ekonomik veriler de fiyatları baskılıyor.
ABD’de hava sıcaklıklarının artması sonucu doğalgaz ile çalışan klimalara olan talebin artması ile doğal faz fiyatları yükseldi.
Tarım ürünlerinde düşüş eğilimi
Geçen hafta düşüş trendine tarım ürünleri hakim oldu. Üretim alacaklarındaki artış, tarımsal emtiaları aşağı yönlü etkiledi.
Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 3,8, mısır yüzde 2,2 ve soya fasulyesi yüzde 3,3 düşerken, pirinç yüzde 1,1 arttı.
Kıtalararası Borsa’da (ICE) pamuk yüzde 4,2, kahve yüzde 2,9, şeker yüzde 0,5 azalırken, kakao yüzde 1,5 değer kazandı.
Düşük petrol fiyatları nedeniyle artan talep endişeleri, mısır ve şeker fiyatlarında düşüşe neden oldu.